نوآوری های تفسیری

دو فصلنامه

ارزیابی دیدگاه‌ها درتعریف اصطلاحی مبانی تفسیر اجتهادی-منطقی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشیار، علوم قرآن و حدیث، دانشکده الهیات، دانشگاه یزد، یزد، ایران

2 دکتری تفسیر تطبیقی، دانشگاه یزد، یزد، ایران

چکیده

این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی به نقد و بررسی مولفه­های صاحب­نظران در تعریف اصطلاحی مبانی تفسیر اجتهادی-منطقی[1]، می­پردازد. جهت تحقق این هدف، ابتدا مولفه­های موثر در تعریف اصطلاحی شناسایی گردید و بر اساس آن به ارزیابی تعاریف صاحب­نظران روی آورده شد. مقایسه عملکرد صاحب­نظران نشان می­دهد که اکثر آنها به دو مولفه توجه داشته­اند و فقط تعداد معدودی به یک مولفه پرداخته­اند. نکات منفی عملکرد آنها در این باره شامل عدم تناسب بین معنای لغوی و اصطلاحی تعابیر بکار گرفته شده، خلط حوزه معنایی موضوعات گوناگون، بی­توجهی به کیفیت و کمیت استفاده از معارف الهی و معارف بشری است.
 
[1] - برای سهولت به جای عنوان مبانی تفسیر اجتهادی-منطقی، تعبیر مبانی تفسیر به کار برده می­شود.

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Evaluation of viewpoints in idiomatic definition of the fundamentals of Ijtihadi-logical exegesis

نویسندگان [English]

  • Mohammad Hossain Baroomand 1
  • Amir Joudavi 1
  • Batool Alavi 2

1 Associate Professor, Department of Quran and Hadith Sciences, Faculty of Theology, Yazd university, Yazd, Iran

2 PhD in Comparative Exegesis, Yazd university, Yazd Iran

چکیده [English]

This research, with a descriptive-analytical method, reviews the parameters of experts in the idiomatic definition of the fundamentals of Ijtihadi-logical exegesis. To achieve this goal, first, the parameters affecting the idiomatic definition were identified, and based on that, the experts' definitions were evaluated. Comparing the performance of experts shows that most of them paid attention to two parameters and only a few of them focused on one parameter. The negative points of their performance in this regard include the disproportion between the literal and idiomatic meanings of the terms used, the confusion of the semantic field of various topics, and neglecting the quality and quantity of the use of divine knowledge and human knowledge.

کلیدواژه‌ها [English]

  • The philosophy of the science of exegesis
  • the fundamentals of ijtihad-logical exegesis
  • idiomatic definition
  • criticism and review
مراجع
- قرآن کریم
1.ابن منظور، محمد بن مکرم ، لسان العرب، بیروت، دارالکتب العلمیه، چاپ ششم، 1426ق.
2.اسدی نسب، محمد علی، المناهج التفسیریه عند الشیعه و السنه، تهران، المجمع العالمی للتقریب بین المذاهب الاسلامیه و المعاونه الثقافیه، 1431ق.
3.اسعدی، محمد و دیگران، آسیب شناسی جریان­های تفسیری، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، چاپ دوم، 1394ش.
4.ایازی، محمد علی، المفسرون حیاتهم و منهجهم، تهران، وزارات ارشاد، 1414ق.
5.ایازی، محمد علی، مبانی و روش‌های تفسیر قرآن کریم، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، 1388ش.
6.بابایی، علی اکبر، مکاتب تفسیری، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، 1381ش.
7.برومند، محمد حسین و جودوی، امیر و علوی، بتول، «تحلیل و نقد دیدگاه صاحب­نظران در نحوه­ی ساماندهی مبانی تفسیر اجتهادی»، پژوهشنامه معارف قرآنی، 1400ش، شماره 44، ، 139-169.
8.جوادی آملی، عبدالله، عین نضّاخ (تحریر تمهید القواعد)، قم، مرکز نشر اسراء، 1387ش.
9.جوهری، اسماعیل بن حماد، تاج اللغه و صحاح اللغه، جلد اول، بیروت، دار العلم الملایین، 1407ق.
10.حسن، طلال ، مناهج تفسیرالقرآن، بغداد، مکتبه العروج، بی­تا.
11.خوانساری، محمدرضا، المنطق، جلد دوم، قم، موسسه النشر الاسلامی، 1421ق.
12.دکارت، رنه، گفتار در روش، مترجم: محمد علی فروغی، تهران، انتشارات هرمس، بی­تا.
13.دهخدا، علی اکبر، لغت نامه دهخدا، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1373ش.
14.رجبی، محمود، روش تفسیر قرآن، قم، پژوهشگاه حوزه و دانشگاه ، چاپ دوم، 1385ش.
15.روحی دهکری، احسان؛ تجری، علی، «اصطلاح شناسی مبانی تفسیر»، پژوهشهای قرآنی، 1394ش، شماره 4، 94-117.
16.رضایی اصفهانی، محمد علی، منطق تفسیر قرآن (2)، روشها و گرایش‌های تفسیری، قم، انتشارات جامعه المصطفی العالمیه، چاپ هفتم، 1395ش.
17.رومی، فهد بن عبدالرحمن، إتجاهات التفسیر فی القرن الرابع عشر، ریاض، مکتبه التوبه، چاپ دوم، 1418ق.
18.رومی، فهد بن عبدالرحمن، بحوث فی أصول التفسیر و مناهجه، ریاض، مکتبه التوبه، چاپ چهارم، 1419ق.
19.ساروخانی، باقر، دایره المعارف علوم اجتماعی، تهران، موسسه انتشارات و چاپ دانشگاه تهران، 1370ش.
20.سبحانی، جعفر، المناهج التفسیریه فی علوم القرآن، قم، نشر موسسه الإمام الصادق، 1426ق.
21.سروش، عبدالکریم، علم چیست؟ فلسفه چیست؟، تهران، پیام آزادی، 1360.
22.شاکر، محمد کاظم ، مبانی و روشهای تفسیر، قم، مرکز بین المللی نشر و ترجمه المصطفی، 1389ش.
23.طیار، مساعد بن سلیمان بن ناصر، فصول فی أصول التفسیر، ریاض، دارالنشر الدولی، 1413ق.
24.علوی مهر، حسین، روشها و گرایش‌های تفسیری، چاپ دوم، قم، انتشارات اسوه، 1389ش.
25.عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، تهران، راه رشد، 1389ش.
26.عمید، عباسعلی، مبانی و روش‌های تفسیر قرآن، تهران، سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد، چاپ ششم، 1387ش.
27.فراهیدی، خلیل بن احمد، کتاب العین، جلد هشتم و سیزدهم، قم، موسسه دارالهجره، 1409ق.
28.فقهی زاده، عبدالهادی، درآمدی بر تفسیر قرآن، تهران، نشر تلاوت، 1391ش.
29.کمالی دزفولی، علی، شناخت قرآن، قم، انتشارات اسوه، 1370ش.
30.مؤدب، سید رضا، روش‌های تفسیر قرآن، قم، انتشارات دانشگاه قم، چاپ سوم، 1393ش.
31.مطهری، مرتضی، جامعه و تاریخ، تهران، بنیاد علمی فرهنگی شهید مرتضی مطهری، 1385ش.
طرح­ها
32.جودوی، امیر و برومند، محمد حسین، «بررسی مقاطع زمانی تاریخ تحلیلی تفسیر شیعه»، یزد، 1390ش.
نوآوری های تفسیری
دوره 1، شماره 1 - شماره پیاپی 1
مهر 1401
صفحه 170-184
فایل ها
هم رسانی
ارجاع به این مقاله
آمار